Buchty śląskie, czyli kluski drożdżowe gotowane na parze

Wygląd:

Jest to produkt z ciasta drożdżowego podawanego w formie kulistych niewielkich porcji.

Kształt:

Kształt zewnętrzny – kulisty, spłaszczony. W przekroju – kształt elipsy.

Rozmiar:

Średnica – około 10 cm.

Barwa:

Barwa zewnętrzna i wewnętrzna – jednolita, jasnokremowa zbliżona do żółtej.

Konsystencja:

Konsystencja stała dająca się rwać palcami na kawałki. W dotyku – pulchne ciasto.

Smak:

Smak – słodki lub słony w zależności od sposobu połączenia z pozostałymi składnikami dania głównego. Zapach – świeże ciasto drożdżowe.

Tradycja:

Buchty śląskie, czyli kluski drożdżowe gotowane na parze są znane w regionie od bardzo dawna. W podaniach ustnych informacje na ich temat są przekazywane od wielu pokoleń. W formie pisemnej można się spotkać z tym produktem m.in. w opowiadaniach Anny Myszyńskiej urodzonej w 1931 roku w Kórnicy na Śląsku Opolskim.

W książce pt. Śląskie rozprawianie z okolic Białej, Głogówka i Krapkowic wspomina buchty jako postne jedzenie z czasu swojego dzieciństwa: My dóma były jyno dwie to tej wandzonki abo z kokota boło wiankszy kąsek. U niej robili tyż do buchetek pieczone jabłka. Tak ze dziesięć jabłek dali do brytfany, jyno kwioltka wydłubali i tak ich postawili jeden kole drugiego, na wierch polołli ze trzi kielnie śmietónki, pocukrowali fest, przykryli i z boku na piecu poleku demfowali. To se z tyj śmietónki i tygo apfelzaftu zrobiła takoł żółtoł, ganstoł sosa i tyj polołli buchetki. Pisemną wzmiankę o buchtach możemy spotkać w Kuchni polskiej wydanej w 1965 roku przez Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne w Warszawie. Słowo buchta jest słowem pochodzącym z gwary śląskiej i bardzo rzadko spotykanym w literaturze pisanej. Jest to odpowiednik kluski gotowanej na parze, co wynika z identycznych składników i sposobu wykonania: z mąki drożdży, mleka, cukru, jaj i szczypty soli sporządza się ciasto, pozostawia do wyrośnięcia, formuje okrągłe buchty, układa na czystej ściereczce i gotuje na parze.

O buchcie jest również mowa w książce wydanej w miejscowości Mailand w języku niemieckim Die Schonsten Rezepte aus Schlesien (Ładne przepisy ze Śląska) napisanej przez Marie-Luise Neumann. Jest to zbiór starych śląskich przepisów kulinarnych. Bardzo wielu mieszkańców Opolszczyzny wyemigrowało do Niemiec i autorka postanowiła spisać stare tradycyjne przepisy śląskie z myślą o nich, a szczególnie o przyszłych pokoleniach, by nie zapomniały one tradycji ojców. W wyżej wspomnianej książce podaje składniki i przepis na wykonanie Hefeklöße, co można przetłumaczyć jako drożdżowe kluski w gwarze śląskiej zwane buchtami.

Buchty zostały wpisane na listę produktów tradycyjnych 6 marca 2007 r. w kategorii Wyroby piekarnicze i cukiernicze w woj. opolskim.